Bihotz zaharra makalduta, 1980ko hamarkadaren erdialdean (1984-1985 urteen artean) utzi zion Artadin ordua emateari. 1988.urtean, Muruak (Gasteiz) egindako erloju berria jarri zen eta yeregitarrena baselizako dorrean gelditu zen, gordeta. 2000. urtean Artadiko apaizak erloju zaharra handik kendu eta txatartegira eramateko asmoa azaldu zuela jakin zuten yeregitarrek. "Aitonak egindako erlojua zela azaldu zioten apaizari Iñaki eta Sabin Yeregi osabek, eta inora bota gabe gordetzea nahi zutela eta jaso egin zuten handik", azaldu du Xabier Alvarez Yeregik, Yeregi elkarteko kideak. Yeregitarren etxeko lorategian muntatu eta pintatu egin zuten, ez erdoiltzeko.
"Duela pare bat urte, ordea, erlojuaren egoera gero eta kaxkarragoa zela ikusita, elkartea sortu eta erlojuari konpontzeari ekin genion”, dio Alvarezek. Ibilbide horretan Zumaiako Udala izan dute bidelagun, hasieratik bultzatu eta diruz lagundu baitu proiektua. Igandeko omenaldia aprobetxatu nahi du Zumaiako Udalak herriko industriaren, eta batez ere, industrian ekintzaile izan diren horien lana errekonozitu eta balorean jartzeko.
Xabierrek eta bere osaba Sabinek mimoz baina gogor egin dute lan. Desmontatu, garbitu, pintatu eta zaharberritzen pasatu dituzte orduak eta orduak. "Lanean hasi ginenean geure buruari hitz eman genion zaharberritze ez-inbaditzailea egingo genuela. Hau da, ahal genituen pieza zahar gehienak mantenduko genituela, eta berriren bat behar bazen erreplika egiteaz gain, zaharra gorde eta zergatik aldatu dugun ere idatziz jasota utziko genuela”, azaltzen du. Hala, adibidez, erlojuaren bihotzaren erreplika egin eta zaharra gorde dute: "Ancora da erlojuaren bihotza; erabat zahartuta eta gastatuta zuen, eta berria egin diogu". Lan berezia izan da oso Alvarezentzat bere familiaren historia baita erloju hori. Baina emaitzarekin izugarri gustura dago eta egindako lan guztiak pena merezi izan duela erantzuten du, dudarik ere egin gabe.
Baina berrikuntza batzuk ere ez datoz gaizki, tarteka. Erlojua orain dela 114 urte bezalaxe dago. Hala ere, gaur egun 5-6 orduro kuerda ematea beharko luke bestelako mekanismorik gabe. Belgikan ezagututako sistema bat ezarri diote erloju zaharrari eta horrela ez du behar inoren beharrik funtzionatzeko. Hala ere, edozein momentutan sistema gelditu eta kuerda emanda ibiltzeko aukera du.
Erlojugile familia
Yeregitarren familian segundoak, minutuak eta orduak kateatzen diren bezala kateatu izan dira erlojuen mundura. 5 belaunalditan ari dira erlojuei bizia emanez. Igandean Leitza, Betelu, Usurbilgo Agiña, Zumaia eta Donostian jaiotako yegeritarrei egingo zaie omenaldia. Honakoak izango dituzte gogoan:
1- Jose Francisco Yeregui Zabaleta. 1760-1834
2- Juan Manuel Yeregui Canflanca. 1795-1848.
3- Juan Jose Yeregui Olano. 1819-1887.
4- Bonifacio Yeregui Yeregui.1850-1911.
5- Andres Yeregui Eraso. 1884-1975.
6- Benito Yeregui Goldaracena. 1843-1912.
7- Serapio Yeregui Goldaracena. 1859-1926.
Gradu bukaerako azterketa gaia
Duela hilabete batzuk, Xabi Castells Garmendia EHUko ingenieritza ikasleak yeregitarren erloju zaharraren inguruko gradu amaierako lana egiteari ekin zion. Lan horretan, erlojuaren kalkulo matematiko guztiak bildu ditu. Lan handiaz gain, bikaina egin duela iritzi diote aztertzaileek. Horrela adierazten du jarri dioten notak behintzat.